Het archaïsche, mythische niveau van bewustzijn is de dragende onderlaag voor de menselijke ontwikkeling. We noemen dit de nul-laag van het Double Healix model omdat ze zich buiten tijd en ruimte bevindt en vanuit ons onbewuste op ons inwerkt. De nul-laag is dus vooral indirect waarneembaar in onze ontwikkeling. Het meest zien we haar in onze dromen en visioenen, bij ‘primitieve’ volkeren die hun wereld nog ervaren als be... Het archaïsche, mythische niveau van bewustzijn is de dragende onderlaag voor de menselijke ontwikkeling. We noemen dit de nul-laag van het Double Healix model omdat ze zich buiten tijd en ruimte bevindt en vanuit ons onbewuste op ons inwerkt. De nul-laag is dus vooral indirect waarneembaar in onze ontwikkeling. Het meest zien we haar in onze dromen en visioenen, bij ‘primitieve’ volkeren die hun wereld nog ervaren als bezield en bij jonge kinderen die nog in een magische wereld leven. Carl Gustav Jung noemt deze oerbron waaruit alle grote verhalen geboren worden: het collectief onbewuste. Dit hoofdstuk over Universaliteit bestaat uit twee avondlezingen. Meer weergeven

Vanuit de mythische onderlaag gaan we nu stap voor stap de bewuste menselijke ontwikkeling binnen. Het eerste ‘levensechte’ niveau van het Double Healix model houdt in dat we de twaalf principes van de Reis van de Held gaan terugvinden in de jongste en meest basale ervaringen van ons leven. Omdat we nog sterk fysiek verankerd zijn, zitten we met ons bewustzijn dicht bij de mythische laag. We drijven als embryo nog bijna l... Vanuit de mythische onderlaag gaan we nu stap voor stap de bewuste menselijke ontwikkeling binnen. Het eerste ‘levensechte’ niveau van het Double Healix model houdt in dat we de twaalf principes van de Reis van de Held gaan terugvinden in de jongste en meest basale ervaringen van ons leven. Omdat we nog sterk fysiek verankerd zijn, zitten we met ons bewustzijn dicht bij de mythische laag. We drijven als embryo nog bijna letterlijk als een vis in de moederschoot, hebben een kort moment nog echte kieuwbogen en voelen ons na de geboorte korte tijd als een vis op het droge… Meer weergeven

In het voorgaande hoofdstuk behandelde Manfred van Doorn de vroegkinderlijke behoeftes naast de manier waarop ze ons leven nu beïnvloeden. Op dit tweede niveau van het Double Healix model gaat Van Doorn in op de ontwikkelingspsychologie van de adolescentie (de periode van 12 tot 24 jaar), maar ook op de blijvende werking van de krachten die zich vanaf deze periode gaan manifesteren. De meest opvallende is natuurlijk de se... In het voorgaande hoofdstuk behandelde Manfred van Doorn de vroegkinderlijke behoeftes naast de manier waarop ze ons leven nu beïnvloeden. Op dit tweede niveau van het Double Healix model gaat Van Doorn in op de ontwikkelingspsychologie van de adolescentie (de periode van 12 tot 24 jaar), maar ook op de blijvende werking van de krachten die zich vanaf deze periode gaan manifesteren. De meest opvallende is natuurlijk de seksualiteit die in deze periode onze persoonlijkheid verder gaat kleuren. De overgang van het niveau waarop de vervulling van behoeften centraal staat naar een niveau waarop de driften ons gedrag meer sturen, wordt in het algemeen gekenmerkt door een toegenomen energielading, emotionaliteit en streven naar autonomie. Dit ontwaken van het driftleven versterkt ook een aantal andere persoonlijke trekken. Bijvoorbeeld hoe wij met onze opborrelende impulsen omgaan (impulscontrole) en hoe we met de impulsen uit de buitenwereld omgaan (sensorische filtering). Meer weergeven

Dit derde niveau van het Double Healix model beschrijft de periode waarin we het maximum uit onze talenten willen halen. Het speelt zich vooral af in de leeftijd van 24 tot 36 jaar, als we op de top zitten van onze kracht. We spannen ons in om onze plaats in het grotere geheel te vinden of zelfs te veroveren. Op dit derde ontwikkelingsniveau staan praktische waarden centraal. Functionaliteit en toepasbaarheid overstemmen... Dit derde niveau van het Double Healix model beschrijft de periode waarin we het maximum uit onze talenten willen halen. Het speelt zich vooral af in de leeftijd van 24 tot 36 jaar, als we op de top zitten van onze kracht. We spannen ons in om onze plaats in het grotere geheel te vinden of zelfs te veroveren. Op dit derde ontwikkelingsniveau staan praktische waarden centraal. Functionaliteit en toepasbaarheid overstemmen nu geregeld ons idealisme. De vraag naar wat werkt, gaat boven ‘wat boeit me, wie vind ik aardig of cool’. In die zin verliezen we door de pragmatiek ook snel de doelen uit het oog, die we als adolescenten nog als onaantastbaar beschouwden. Op het vorige niveau waren de fasen nog sterk gekoppeld aan ons zenuwstelsel (qua persoonlijkheidstypologie en sensorische filtering), op dit niveau gaat het om de makkelijker te beïnvloeden wisselwerking tussen talent en gedrag: competenties. De leefsfeer waar we doorheen gaan, bestaat grofweg uit het verder verzelfstandigen, veel tijd wijden aan werk, geld verdienen, het maken van keuzen, het sluiten van compromissen, settelen, relatie(s) verdiepen en jonge kinderen opvoeden. Bestond het leiderschap op het vorige niveau nog vooral uit het verwerven van zelfkennis en sturing geven aan ons driftleven, nu keert het leiderschap zich voor het eerst naar buiten. We nemen verantwoordelijkheid voor onze taken en krijgen of nemen de eerste mandaten voor het aansturen van anderen. We geven steeds beter feedback en aanwijzingen aan onze collega’s. En voor we het weten, doen we dat ook aan (onze) kinderen. Voor zover we leiding geven, is het vaak sterk taakgericht en veel van onze autoriteit ontlenen we aan onze vakkennis. Het leiderschap dat hier besproken wordt, noemen we basaal omdat we gebruik maken van beproefde en altijd toepasbare competenties zoals goede verhalen vertellen, verantwoordelijkheid pakken, optimisme, humor, prioriteiten stellen, resultaten halen, enthousiasmeren, details uitwerken, innerlijke rust, luistervaardigheid, analytisch vermogen, visie verkondigen, onverschrokkenheid en klantgerichtheid. Meer weergeven

Op dit vierde niveau van het Double Healix model gaat het bij het innerlijk leiderschap om het steeds fundamenteler verantwoordelijkheid nemen voor de relaties die we aangaan. Onze ziel heeft een zekere rijpheid ontwikkeld waarmee we niet meer per se de wereld indelen in wat ons aanspreekt en wat ons tegenstaat of wat voor ons bruikbaar is of niet. Veel meer zijn we nu gericht op het begrijpen en onderhouden van sociale p... Op dit vierde niveau van het Double Healix model gaat het bij het innerlijk leiderschap om het steeds fundamenteler verantwoordelijkheid nemen voor de relaties die we aangaan. Onze ziel heeft een zekere rijpheid ontwikkeld waarmee we niet meer per se de wereld indelen in wat ons aanspreekt en wat ons tegenstaat of wat voor ons bruikbaar is of niet. Veel meer zijn we nu gericht op het begrijpen en onderhouden van sociale processen en op wat door de gemeenschap waarin we leven als belangrijk wordt ervaren. Het uiterlijk leiderschap begint complexer te worden omdat onze relaties complexer worden. Dit kan breed worden opgevat: als ouder geven we leiding aan een gezin met pubers, als leraar geven we leiding aan een lastige klas, als basketbalcoach aan een team in het slop, als verpleegkundige aan terminale patiënten en lastige artsen, als dirigent aan een samengesteld koor. En altijd geven we ook leiding aan onze eigen weerbarstige en tegenstrijdige eigenschappen. Meer weergeven

Dit vijfde niveau van het Double Healix model beschrijft een bewustzijn dat we naar verhouding het best kunnen bereiken in de rijpe volwassenheid. Door onze rijke levenservaring en het doorleefd hebben van de verschillende polariteiten in onszelf en in onze relaties, beginnen we gemeenschappelijke essenties te herkennen achter schijnbaar onoverbrugbare verschillen en kunnen deze met elkaar in harmonie brengen, in onszelf... Dit vijfde niveau van het Double Healix model beschrijft een bewustzijn dat we naar verhouding het best kunnen bereiken in de rijpe volwassenheid. Door onze rijke levenservaring en het doorleefd hebben van de verschillende polariteiten in onszelf en in onze relaties, beginnen we gemeenschappelijke essenties te herkennen achter schijnbaar onoverbrugbare verschillen en kunnen deze met elkaar in harmonie brengen, in onszelf en in de wereld. We kunnen de complexiteit van systemen, processen, medemensen en onszelf doorzien zonder ons erdoor te laten verlammen. In het innerlijk leiderschap zien we de oneindige verbanden tussen mensen, toeval en tijdgewricht en verzoenen ons met onze eigen complexiteit en die van de sociale systemen waarin we geworteld zijn. Dat houdt in dat we ook ophouden om helemaal logisch congruent te zijn. We kunnen in meerdere culturen functioneren en tegelijkertijd onze eigenheid behouden. Het bijzondere is dat we met dit proces tegelijkertijd minder belang hechten aan onze individualiteit en daarmee tot een unieke groep universelen gaan behoren. Ons ego neemt verder af en onze dienstbaarheid neemt toe. Dit heeft ook te maken met ons inzicht in het fenomeen van de ‘prinsen in de doornhaag’: we beseffen dat veel mensen (en processen) zich nog onvoldoende kunnen doorontwikkelen terwijl wij dat wel kunnen, sterker nog: zodat wij juist door kunnen... Dit geeft ons een gevoel van verplichting. Ons bewustzijn verloopt, mede door onze toegenomen meditatievaardigheden, vaker woordloos en transconceptueel: in stilte, beelden, gevoelens of in wilsimpulsen. In het uiterlijk leiderschap manifesteert de complexiteit zich in het hanteren van tegenstrijdige belangen. Als business unit manager, functioneel directeur, CEO, topambtenaar of regeringsleider kunnen we hoog abstract beleid ontwikkelen en dit vertalen naar de praktijk. Chaos maakt ons niet bang, we weten dat we niet alles kunnen beheersen en voelen vertrouwen om het aan het lot over te laten. In ons ontwaakt nu het vermogen om met gezag grotere vergezichten te schilderen. De spagaat op dit niveau is dat we in contact blijven met de werkvloer en tegelijkertijd visie en beleid voor een periode van vijf jaar gaan formuleren. We kunnen de ontwikkeling van hele organisaties en trends in de maatschappij goed overzien, verwoorden en mee helpen richting geven. Meer weergeven

Op dit zesde niveau van het Double Healix model kunnen we de complexiteit van de wereld goed doorzien. Zoals een ervaren dirigent in een oogopslag een partituur met mogelijke vertolkingen kan overzien of een schaakgrootmeester een stelling met alle potentiële strategieën leest, lukt het ons om door de waan van de dag de belangrijke tendensen in de wereld te schouwen. Grootmeesterschap van ons als leider omvat dan het onde... Op dit zesde niveau van het Double Healix model kunnen we de complexiteit van de wereld goed doorzien. Zoals een ervaren dirigent in een oogopslag een partituur met mogelijke vertolkingen kan overzien of een schaakgrootmeester een stelling met alle potentiële strategieën leest, lukt het ons om door de waan van de dag de belangrijke tendensen in de wereld te schouwen. Grootmeesterschap van ons als leider omvat dan het onderscheid leren maken tussen wat gewoon ruis in het systeem kan zijn en wat een aankondiging is van fundamentele veranderingen. Er treedt een ervaring van paradoxale eenvoud op… Modelmatig plaatsen we dit niveau in de vroege ouderdom (60-72 jaar). Het vraagt een rijpe geest om volledig boven zichzelf te kunnen uitstijgen, het gehele verhaal te overzien en zowel zichzelf over te geven als volledig in eigendom te nemen. Toch zijn er steeds meer jongere mensen die al goed op dit niveau functioneren, mogelijk door hun vroege meditatieve scholing, mogelijk door de overvloed aan informatie die hen heeft gestimuleerd om effectief door de bomen het bos te zien, en zeker ook door het toenemende besef dat we met spoed een transformatie moeten doormaken naar een duurzame wereld. Dit hoofdstuk bestaat uit twee avondlezingen. Meer weergeven

Het zevende en hoogste niveau van het Double Healix model is als het ware een verhoogd octaaf van het nul-niveau, in die zin dat we hier bewust de overweldigende en mystieke ervaringen kunnen doormaken die we op de nul-laag alleen in onze dromen of in een trance of roes kunnen hebben. Het houdt in dat we op dit hoogste niveau een ervaring van extase en ongedeeld bewustzijn kunnen doormaken met behoud van onze identiteit e... Het zevende en hoogste niveau van het Double Healix model is als het ware een verhoogd octaaf van het nul-niveau, in die zin dat we hier bewust de overweldigende en mystieke ervaringen kunnen doormaken die we op de nul-laag alleen in onze dromen of in een trance of roes kunnen hebben. Het houdt in dat we op dit hoogste niveau een ervaring van extase en ongedeeld bewustzijn kunnen doormaken met behoud van onze identiteit en onze opgebouwde cognitieve en morele functies. Het sluit aan bij het door Ken Wilber gemaakte onderscheid tussen pre-rationeel (niveau nul) en trans-rationeel (niveau 7). Op dit hoogste niveau gaat het om ervaringen waarin we opengebroken worden en waarbij we vol ontzag en overgave de wereld van de tegenstellingen in ons voelen verdwijnen. Het is de meest krachtige ervaring van het Mutual Arising Principle. Een volle leegte, harmonieuze geschoktheid, wetende verwondering, schenkende dankbaarheid en stralende verstilling blijven over. Het balanceren in dit spanningsveld tussen de polariteiten noemen we de Razor’s Edge, we wandelen op het scherpst van de snede. Meer weergeven